Các loại máy đồng hồ phổ biến: Từ cơ khí tinh xảo đến quartz hiện đại

Chào bạn, khi tìm hiểu về đồng hồ, bạn sẽ thường xuyên nghe đến cụm từ “bộ máy” hay “máy đồng hồ”. Đây chính là “trái tim” của chiếc đồng hồ, quyết định cách nó hoạt động và độ chính xác của nó. Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại máy đồng hồ khác nhau, mỗi loại có những ưu nhược điểm riêng. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá các loại máy đồng hồ phổ biến nhất để bạn có thể hiểu rõ hơn về “linh hồn” của chiếc đồng hồ mình đeo nhé!

Phân loại máy đồng hồ phổ biến hiện nay

Nhìn chung, máy đồng hồ có thể được chia thành ba loại chính: máy cơ khí (mechanical), máy quartz (điện tử) và máy hybrid (kết hợp). Chúng ta sẽ đi sâu vào từng loại để hiểu rõ hơn về cách chúng hoạt động nhé!

1. Máy đồng hồ cơ khí (Mechanical Movement): Vẻ đẹp truyền thống và sự tinh xảo

Máy đồng hồ cơ khí là loại máy hoạt động hoàn toàn dựa trên các bộ phận cơ khí phức tạp bên trong, không cần sử dụng pin. Năng lượng để đồng hồ hoạt động được tạo ra từ việc lên dây cót bằng tay hoặc thông qua chuyển động tự nhiên của cổ tay người đeo (đối với đồng hồ automatic). Máy cơ khí thường được đánh giá cao về tính nghệ thuật, sự tinh xảo trong chế tác và tuổi thọ bền bỉ. Máy đồng hồ cơ khí có thể được chia thành hai loại chính:

1.1. Máy cơ khí lên dây thủ công (Hand-wound Mechanical Movement): Cảm nhận sự tương tác

Đây là loại máy cơ khí cổ điển nhất. Để đồng hồ hoạt động, bạn cần phải tự tay vặn núm điều chỉnh (crown) thường xuyên (thường là mỗi ngày một lần) để lên dây cót. Việc này sẽ làm căng sợi dây cót (mainspring), tích trữ năng lượng cơ học. Khi năng lượng này từ từ giải phóng, nó sẽ truyền động qua một hệ thống các bánh răng (gear train) để làm quay kim đồng hồ.

• Ưu điểm:
  • Mang lại cảm giác tương tác thú vị giữa người đeo và chiếc đồng hồ.
  • Thường có thiết kế mỏng nhẹ hơn so với đồng hồ automatic.
  • Được đánh giá cao về giá trị truyền thống và nghệ thuật chế tác.
• Nhược điểm:
  • Cần phải lên dây cót thường xuyên để duy trì hoạt động. Nếu quên lên dây, đồng hồ sẽ ngừng chạy.
  • Độ chính xác có thể bị ảnh hưởng bởi việc lên dây không đều.

1.2. Máy cơ khí tự động (Automatic Mechanical Movement): Sự tiện lợi của chuyển động

Đồng hồ cơ khí tự động, hay còn gọi là đồng hồ automatic, cũng hoạt động dựa trên nguyên lý cơ học tương tự như đồng hồ lên dây thủ công. Tuy nhiên, chúng được trang bị thêm một bộ phận đặc biệt gọi là rotor (hay còn gọi là quả văng). Rotor là một miếng kim loại hình bán nguyệt hoặc tròn, có thể xoay tự do khi người đeo cử động cổ tay. Chuyển động của rotor sẽ tự động lên dây cót cho đồng hồ, giúp tích trữ năng lượng mà không cần người dùng phải vặn núm.

• Ưu điểm:
  • Rất tiện lợi vì không cần phải lo lắng về việc lên dây cót hàng ngày nếu bạn đeo đồng hồ thường xuyên.
  • Năng lượng được duy trì ổn định hơn so với đồng hồ lên dây thủ công nếu đeo đủ thời gian.
• Nhược điểm:
  • Thường có thiết kế dày hơn một chút so với đồng hồ lên dây thủ công do có thêm bộ phận rotor.
  • Nếu không đeo trong một thời gian dài, đồng hồ sẽ ngừng chạy và cần phải chỉnh lại giờ.

2. Máy đồng hồ quartz (Quartz Movement): Độ chính xác cao và sự tiện dụng

Máy đồng hồ quartz hoạt động dựa trên dao động của tinh thể thạch anh (quartz) khi có dòng điện chạy qua. Năng lượng để cung cấp dòng điện này thường đến từ một viên pin nhỏ. Máy quartz nổi tiếng với độ chính xác rất cao và sự tiện lợi trong quá trình sử dụng vì không cần phải lên dây cót.

• Nguyên lý hoạt động cơ bản:
  1. Pin cung cấp năng lượng điện cho một mạch điện tử.
  2. Mạch điện tử tạo ra các xung điện tác động lên tinh thể thạch anh.
  3. Tinh thể thạch anh dao động với một tần số rất cao và ổn định (thường là 32,768 lần mỗi giây).
  4. Mạch điện tử đếm số dao động này và chuyển chúng thành các xung điện để điều khiển động cơ bước, làm quay kim đồng hồ hoặc hiển thị thời gian trên màn hình điện tử.

Máy đồng hồ quartz cũng có nhiều loại khác nhau, bao gồm cả những loại có thêm các tính năng phức tạp như chronograph (bấm giờ), lịch, báo thức…

• Ưu điểm:
  • Độ chính xác rất cao, sai số thường chỉ khoảng vài giây mỗi tháng.
  • Rất tiện lợi vì không cần phải lên dây cót, chỉ cần thay pin định kỳ.
  • Thường có giá thành dễ tiếp cận hơn so với đồng hồ cơ khí.
  • Có thể thiết kế mỏng nhẹ hơn.
• Nhược điểm:
  • Không có sự phức tạp và vẻ đẹp cơ khí như đồng hồ cơ.
  • Một số người không thích sự “vô hồn” của máy quartz so với sự sống động của bộ máy cơ.

3. Máy đồng hồ hybrid (Hybrid Movement): Sự kết hợp giữa cơ khí và điện tử

Máy đồng hồ hybrid là sự kết hợp giữa các yếu tố cơ khí và điện tử. Mục đích của sự kết hợp này là tận dụng ưu điểm của cả hai loại máy, mang đến những tính năng độc đáo và trải nghiệm sử dụng tốt hơn. Một số ví dụ về máy hybrid phổ biến bao gồm:

3.1. Seiko Kinetic: Năng lượng từ chuyển động, độ chính xác của quartz

Công nghệ Kinetic của Seiko sử dụng một rotor tương tự như đồng hồ automatic để tạo ra năng lượng từ chuyển động của cổ tay người đeo. Năng lượng này sau đó được tích trữ trong một tụ điện hoặc pin sạc, và được sử dụng để cung cấp năng lượng cho bộ máy quartz. Điều này giúp đồng hồ Kinetic có độ chính xác cao của máy quartz mà không cần phải thay pin thường xuyên như đồng hồ quartz thông thường.

3.2. Citizen Eco-Drive: Năng lượng ánh sáng vô tận

Công nghệ Eco-Drive của Citizen sử dụng các tấm pin năng lượng mặt trời siêu nhỏ được tích hợp trên mặt số đồng hồ để hấp thụ ánh sáng (từ ánh sáng mặt trời hoặc ánh sáng nhân tạo) và chuyển hóa thành năng lượng điện. Năng lượng này được tích trữ trong một pin sạc, giúp đồng hồ hoạt động trong thời gian dài mà không cần phải thay pin.

3.3. Mechanical-Quartz Hybrids: Kết hợp tốt nhất của cả hai thế giới

Một số nhà sản xuất cũng tạo ra những bộ máy kết hợp các bộ phận cơ khí truyền thống với các yếu tố điện tử để mang lại những tính năng đặc biệt. Ví dụ, một số đồng hồ cơ khí có thể được trang bị thêm bộ phận quartz để tăng độ chính xác hoặc các chức năng điện tử khác.

• Ưu điểm:
  • Kết hợp ưu điểm của cả máy cơ khí và máy quartz, mang lại độ chính xác cao và sự tiện lợi.
  • Thường có những công nghệ độc đáo và thân thiện với môi trường (như Kinetic và Eco-Drive).
• Nhược điểm:
  • Có thể phức tạp hơn trong cấu tạo và sửa chữa so với máy cơ khí hoặc máy quartz thông thường.

Các yếu tố khác cần xem xét khi chọn loại máy đồng hồ

Ngoài loại máy chính, còn một số yếu tố khác liên quan đến máy đồng hồ mà bạn có thể quan tâm:

• Số chân kính (Jewels): Trong máy cơ khí, các chân kính là những viên đá quý (thường là ruby tổng hợp) được sử dụng tại các điểm chịu lực và ma sát cao để giảm thiểu sự mài mòn và tăng độ bền cho bộ máy. Số lượng chân kính không phải là yếu tố duy nhất quyết định chất lượng của bộ máy, nhưng một bộ máy cơ khí tốt thường có số lượng chân kính hợp lý (thường từ 17 trở lên).
• Tần số dao động (Vibrations Per Hour – VPH): Đối với máy cơ khí, tần số dao động cho biết số lần bánh lắc dao động trong một giờ. Tần số dao động càng cao thường đồng nghĩa với độ chính xác càng cao, nhưng cũng có thể làm giảm thời gian trữ cót.
• Thời gian trữ cót (Power Reserve): Đối với máy cơ khí, thời gian trữ cót là khoảng thời gian mà đồng hồ có thể hoạt động sau khi được lên dây đầy đủ mà không cần phải lên dây lại. Thời gian trữ cót có thể dao động từ vài chục giờ đến vài ngày, thậm chí cả tuần hoặc lâu hơn ở một số mẫu cao cấp.

Câu chuyện về chiếc đồng hồ với bộ máy yêu thích của tôi

Chiếc đồng hồ đầu tiên mà tôi thực sự “yêu” là một chiếc đồng hồ cơ khí tự động. Tôi đã rất ấn tượng khi thấy kim giây trôi một cách mượt mà trên mặt số, và khi biết rằng tất cả hoạt động của nó đều dựa trên các bộ phận cơ khí nhỏ xíu bên trong, tôi càng thêm trân trọng nó. Cảm giác mỗi khi cổ tay cử động, chiếc rotor lại nhẹ nhàng quay để lên dây cót thật sự rất thú vị. Mặc dù sau này tôi cũng có sở hữu những chiếc đồng hồ quartz với độ chính xác cao hơn, nhưng chiếc đồng hồ cơ khí đó vẫn luôn có một vị trí đặc biệt trong bộ sưu tập của tôi.

Kết luận: Hiểu rõ về máy đồng hồ để lựa chọn tốt nhất

Việc hiểu rõ về các loại máy đồng hồ phổ biến sẽ giúp bạn có thêm kiến thức để lựa chọn chiếc đồng hồ phù hợp nhất với nhu cầu, sở thích và ngân sách của mình. Mỗi loại máy đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng, và không có loại nào là hoàn hảo nhất. Quan trọng là bạn hiểu rõ về chúng để đưa ra quyết định thông minh và tìm được “người bạn thời gian” ưng ý nhất. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích!